English

Lesson 15 Answers

Section 6

Mi atendis dum tri horoj – I waited (for) three hours

Mi atendis dum tre longa tempo – I waited (for) a very long time

Ni volus resti ĝis la fino de la ceremonio – We would wish to stay till the end of the ceremony [if possible]

Ni volus resti dum tuta semajno – We would want  to stay (for) a whole week [if possible]

Mi atendis ĝis ili adiaŭis – We waited till they said goodbye

Note 1:  ‘us’ indicates conditions are attached so it is called the conditional ending.  It does not express time so sometimes an adverb like ‘jam’ or ‘baldaŭ’ may be included.

Note 2:   Esperanto requires the use of the preposition most logical in the situation.  This is usually though not always determinable.

Section 7

Ĉu vi restos ĝis duono post la tria?  – Will you stay (on) till half three?

Ĉu ŝi povus atendi ĝis la sepa? – Would she be able to wait till seven (o’clock) [if possible]?

Ĉu vi restos ĝis morgaŭ – Will you stay (over) till tomorrow?

Ĉu ŝi povus atendi ĝi lundo?  – Would you be able to wait till Monday [if conditions OK]?

Ĉu vi restos ĝis la venonta monato?  – Will you be staying till the next month? 

Note: the ‘us‘ endings draw attention to possible conditions / circumstances ‘interferring’

Section 8

Dum Petro laboris, la aliaj ludis – While Peter was working, the others were playing.

Dum mi sidis hejme, vi vojaĝis. – While I sat at home, you were travelling

Dum Helena naĝis, la aliaj rigardis (spektis) la televidon – While Helena swam, the others watched TV

Dum li parolis, vi tusis ripete – While he talked, you coughed repeatedly / again and again

Note:  Esperanto prefers to keep commas.

Section 9

Mi revenos post du sekundoj – I’ll come back in two seconds

Mi revenos post tri minutoj – I’ll return in three minutes

Helena vekiĝis post kvat horoj – Helena work up three hours later

Ni restos dum kelkaj tagoj – We’ll stay (for) several days

Mi atendis dum tuta semajno – I waited (for) a whole week

Mi atendas jam dum ses monatoj – I have been waiting now (for) six months

Mi atendas jam dum unu-du jaroj – I am waiting now (for) a year or two 

Mi atendas jam tre longa tempo – I have been waiting (for) a very long time already

Section 10

manĝi – manĝebla  (eatable, worth eating)

movi – movebla  (movable, mobile)

fleksi – fleksebla (flexible, bendable)

atingi – neatingebla (unreachable)

kredi – nekredebla (unbelievable, incredible)

kalkuli – nekalkulebla (incalculable)

eviti – neevitebla (unavoidable, inevitable)

Note: no need to worry if it ‘s spelt –abl or –ibl!  It’s always the inbetween ‘ebl‘

Facile uzebla libro – an easy to use book

Kanto apenaŭ kantebla – a scacely singable song

vitro nerompebla kaj travidebla – glass that’s unbreakable and see-through

skribi nelegeble – to write illegibly

Esperanto estas lingvo fleksebla, facile lernebla, uzebla, kaj memorebla – Esperanto is a language that’s flexible, easy to learn, use and remember.

Section 11

Estas la kvara (horo) – It’s 4 o’clock

Estas la naŭa (horo) – It’s 9 o’clock

Estas la naŭa (horo) kaj kvin (minutoj) – It’s 9.05 (read – it’s nine oh five)

Estas la naŭa (horo) (kaj) dudek kvin – It’s 9.25 (read – it’s nine twenty-five or twenty-five past nine)

Estas la deka (horo) (kaj) kvindek kvin – It’s 10.55 (read – it’s ten fifty-five or five to eleven) 

Estas la dekunua (horo kaj) tridek – it’s eleven thirty or half eleven

Estas la tria (horo kaj) kvardek du frumatene – It’s three forty-two in the early morning /in the night.

Estas la sep dekkvin / kaj kvarono matene – It’s seven fifteen / a quarter past  seven in the morning

Estas noktomezo – It’s midnight 

Section 12

La unua el miaj hobioj estas grimpi montojn – the first of my hobbies is climbing mountains / Climbing mountains is the first (leading) of my hobbies

La ĉefa el miaj sukcesoj estas naĝi – My chief /main success is (in) swimming

La plej granda el miaj ideoj estyas lerni lingvojn – The biggest of my ideas / My biggest ideas is to learn a language

La plej nova el miaj hobioj estas ludi tenison – My newest hobby is playing tennis

La plej interesa el miaj atingoj estas kolekti poŝtmarkojn – My most interesting achievement is collecting (postal) stamps 

La ĉefa el miaj hobioj etsas promeni en la kamparo – My main hobby is walking in the countryside

La ĉefa el miaj atingoj estas rigardi televidon – The main 

Note: Using ‘la grimpado de montoj’ etc is perfectly acceptable but not as compact as the infinitive.

Section 13

Kio estas via laboro?  Mi laboras en oficejo – What’s your job?  I work in an office.  

Kio estas via profesio?   Mi laboras en universitato   – What is your profession?  I work in a university

Kio estas via okupo?  Mi estas ĝardenisto – What’s your occupation?   I  am a gardener

Kio estas via laboro?   Mi laboras en fabriko.  – What is your work?  I work in a factory.

Kio estas via profesio?   Mi laboras kiel bakisto. – What is your profession?    I work as a baker

Kio estas via okupo?  Mi estas studento – What’s your occupation?   I  am a student

Kio estas via okupo?  Mi okupiĝas pri specialaj taskoj.    What is your occupation?    I am involved with special tasks                   

Section 14

Skribu kiel eble plej klare – Write as clearly as possible

Raportu kiel eble plej baldaŭ – Report as soon as possible

Anouncu la rezultojn kiel eble plej precize – Announce the results as precisely as possible

Finu kiel eble plej baldaŭ – Finiŝ as soon as possible

Agu kiel eble plej firme – Act as firmly as possible

Traduku kiel eble plej atente – Translate as attentively as possible

Skribu kiel eble plej legeble – Write as legibly as possible

Section 15

Paŭlo:    Saluton, Maria.   Venu kaj sidiĝu kun ni.  Ni parolas pri hobioj.   Kiujn hobiojn vi havas, Maria?

Maria:  Ne tiel multe kiel vi tri.   I don’t like swimming, especially in the sea.  It is usually too cold.   I don’t travel, because I do not have a car.  I certainly do not wish to climb mountains.  I do not earn sufficient money to travel by bus or train.

Peter (Petro):  But you watch films  in the cinema.  You often tell us about films you have seen.  You also watch films on the television.   You inform us which are suitable for children.

Helen (Helena):  In the summer you and I Mary often play tennis.  

Paul:  You two play the game as slowly as possible.   I have watched for two hours and someone has had to wake me up. 

Peter:  Had you nothing better to do?

Mary:  Are you asking him or Helena and me?

Paul:  I think he is asking me.  I was just reporting on the tennis.  As you know, I do not like the game, even if they played it as fast as possible.